Voor de kunstverzamelaars onder ons, groot of klein: er bestaat een soort Bijbel voor ons, en het heet Owning Art, the contemporary art collector’s handbook, geschreven door Louisa Buck en Judith Greer. Het fraai uitgegeven werk biedt tal van tips en adviezen om een heel eigen collectie uit te bouwen waar voor de rest van je leven van zal genieten. De conclusies van de auteurs onderbouwen ze aan de hand van honderden gesprekken met kunstverzamelaars, kunstadviseurs, kunstenaars en galeristen. Een schat aan verfrissende, nuttige inzichten! De adviezen zijn er overigens ook voor verzamelaars met een beperkt budget, goede kunst hoeft niet noodzakelijk duur te zijn.
We gaan het boek hier niet herschrijven, uiteraard. Anderzijds is het onmogelijk om in één artikel alle tips samen te vatten. We gaan dan maar de uitdaging aan om de drie meest opvallende adviezen te selecteren:
Bouw een persoonlijke band met kunst
Dit mag vreemd lijken, maar bij nader inzien is het logisch: de beste verzamelaars onderhouden een relatie met de kunst die ze bezitten, ze bouwen er een langdurige, heel persoonlijke relatie mee. Maar om dit consistent te doen, het is per slot van rekening voor velen een levenswerk, moet de verzamelaar lang en diep nadenken: waarom in deze kunstenaar investeren, waarom precies dit werk, waarom trekt deze of gene kunstenaar je aan? De antwoorden op deze vragen gaan voor de serieuze verzamelaars veel verder dan een buikgevoel, hoewel dit ook kan gelden. Wil je jarenlang met een of meerdere werken van een kunstenaar staan staren in jouw living, of waar dan ook, dan moet je ook de achtergrond kennen van het werk, of van de kunstenaar.
Objectieve kennis, maar belangrijker, voor de verzamelaar, is te onderzoeken wat je precies aantrekt in het werk, of in de kunstenaar. Waarom je meent er een groot deel van jouw leven mee te kunnen doorbrengen. De fundamentele vraag, die elke verzamelaar zich wel durft te stellen: zal ik het werk na -stel- twintig jaar nog even interessant vinden? Niets mis mee wanneer dit niet het geval is. Kunst verzamelen, kunst kopen is eerst en vooral een persoonlijke keuze, een introspectie zelfs, voor wie kunst koopt omwille van de impact die het op hemzelf heeft. En ook dat kan evolueren, gelukkig maar.
Koop geen kunst om er geld aan te verdienen
Als jouw motivatie enkel is om geld te verdienen met de aankoop van kunstwerken, doe dan iets anders, maar koop geen kunst. Natuurlijk, voorbeelden genoeg van verzamelaars die heel vroeg in de carrière van een kunstenaar een werk kochten voor een prikje, dat later ettelijke miljoenen waard bleek te zijn. Maar besef: dat is een zeldzaamheid, en in de kunstwereld zullen kopers met zo’n motieven niet meteen met open armen worden ontvangen. Speculanten krijgen zelden toegang tot de topwerken van kunstenaars, zij (of hun galerij) verkopen liever aan verzamelaars die het werk kopen omwille van de intrinsieke kwaliteiten van het werk, of om andere motieven die niets te maken hebben met hoe ‘de markt’ rond de kunstenaar zal evolueren.
Een enkele notoire afwijking op deze regel, volgens de auteurs van het boek: Charles Saatchi heeft in zijn leven werk van menig kunstenaar vroeg in hun carrière verworven, om ze vakkundig te hypen en voor astronomische bedragen door te verkopen. Hij is dan ook rijk geworden als reclameman, het bloed loopt waar het niet kruipen kan…. De kunstwereld lijkt het hem enigszins vergeven te hebben, gezien hij met zijn initiatieven ook een belangrijk aandeel heeft in het promoten van minder beroemde kunstenaars.
Ontwerp een conceptueel raamwerk
Als verzamelaar zal je een bepaalde lijn moeten definiëren volgens dewelke je kunst koopt, je eigen ‘doctrine’ als het ware. Kunst waarderen – en kopen- is eerst en vooral een subjectieve ervaring, dus bestaan er hierin geen andere regels dan deze die je jezelf oplegt. Maar dit vergt dan weer een grondig onderzoek naar waarom kunst je interesseert, welke kunst je verkiest –en waarom. Veel vragen die een zoektocht vormen naar jezelf, en dat maakt het dan weer des te interessant om verzamelaar te worden. De zoektocht naar wat jou op kunstvlak (maar ook erbuiten) interesseert vertelt veel over jezelf.
Kunst kopen is een open uitnodiging om in jezelf te investeren, vreemd genoeg. En doorheen het werk dat je koopt, of de kunstenaars die je van nabij volgt, jezelf te ontdekken. Jezelf, mentaal, te omlijsten…
Leave a Reply