Kunst als cesuur, een nieuwe monografie van Yves Beaumont

Op 22 december presenteerde Yves Beaumont zijn nieuwste monografie, een ‘Anthologie’ van werken uit de periode 2017-2024. Na zijn ‘Omzwervingen’ uit 2016, uitgegeven bij Snoeck, was het duidelijk tijd voor een update. Niet dat hij een veelschilder is die jaarlijks een stortvloed aan werken produceert; daarvoor is hij niet alleen te veel een bon vivant, maar vooral ook te nauwgezet in het vertalen van emoties in zijn schilderijen. Die emoties laten zich niet vangen in enkele vluchtige penseelstreken. Het werktempo wordt bepaald door de thematiek, die verder reikt dan de landschappen waarin een oppervlakkige kijker ze wellicht zou willen samenvatten. Yves schildert in de eerste plaats de stiltes, stiltes die we in toenemende mate actief moeten opzoeken in de drukte van het hedendaagse bestaan. Soms is het zelfs noodzakelijk die stilte in onszelf te zoeken.

Er schuilt een vleugje romantiek in zijn werk, iets wat niet overal op evenveel waardering kon rekenen in de academie. Zo was Mark Maet niet meteen gecharmeerd door de anemoia die door Yves’ werk zweemt. Daarentegen werd zijn oeuvre enthousiast onthaald door kunstenaars als Jean Bilquin en Karel Dierickx, met wie Yves jarenlang een briefwisseling onderhield die uitgroeide tot een hechte vriendschap.

Dierickx zou ooit hebben opgemerkt (via het boek Dius van Stefan Hertmans, losjes gebaseerd op het academische milieu van die tijd): “Schoonheid ligt in het bescheidene.” Het is niet helemaal duidelijk of dit citaat Yves’ werk beïnvloedde of andersom, maar het geldt in elk geval voor zijn oeuvre. De natuur, herkenbaar en ontdaan van overbodige complexiteit, neemt in alle eenvoud de ruimte van het doek in. Het onderwerp in Yves’ schilderijen lijkt niet zozeer datgene wat wordt afgebeeld, maar eerder het effect: de ‘fenomenologie’ van de waarneming. In die zin is Yves’ werk door en door romantisch.

Eens waren het onkiese woorden, een kunstwerk omhullen met gevoelens en betekenis. In postmoderne kringen moest kunst worden ontdaan van dergelijke sentimentele inborst. Maar verf kruipt waar het niet gaan kan. Talrijke kunstenaars negeerden het oordeel van kunstkritische coryfeeën en bleven vasthouden aan hun intenties. Dat siert hen niet alleen, het maakt hun werk verrassend actueel. Zoals kunstenaars tegen de stroom in lijken te gaan door deze stroom juist haarfijn aan te voelen, tonen mensen zoals Yves aan dat de tijd rijp is voor een andere blik op onze omgeving: een blik vol ontzag voor het mysterie dat erin besloten ligt.

Los van het kunstwerk heeft een kunstboek een vergelijkbare impact. Dat stelde bibliothecaris en bibliofiel Jan Van Herreweghe in zijn introductie van de monografie. “Stilte als decor,” schreef hij. “Voor mij, als liefhebber en verzamelaar, zijn kunstboeken rustpunten, cesuren in de dag.” De link met Yves’ werk is snel gelegd: “De stilte is voelbaar in de uitgestrekte, vaak lege ruimtes van zijn doeken, waar de afwezigheid van activiteit en geluid een verhoogd bewustzijn van de natuurlijke omgeving mogelijk maakt.” Hij concludeert: “Deze benadering benadrukt de schoonheid van stilte en moedigt een diepere verbinding met het landschap aan.”

Kunst – en kunstboeken – als cesuur. Als breuklijn met de steeds toenemende entropie van onze samenleving, waarin menselijke ervaringen steeds vluchtiger en inwisselbaarder worden. Het is een pleidooi dat actueler is dan ooit, en waar Yves’ werk een vurige, zij het stille, bijdrage aan levert.

‘Anthology’ is uitgegeven door Artha Books en is gedrukt bij Die Keure in Brugge. Teksten zijn van de hand van Luk Lambrecht en Eric Rinckhout. Voorwoord door Jan Van Herreweghe.
Vormgeving: Elke Helbig van Galerie Zwart Huis


Comments

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *